HISTORIA

Historia studiów filologicznych w Łodzi sięga czasów międzywojennej działalności Wolnej Wszechnicy Polskiej, której Oddział Łódzki w dużym stopniu wpływał na życie naukowe i kulturalne miasta. Grupa profesorów Wszechnicy, wśród których wymienić należy Stefanię Skwarczyńską, w decydujący sposób przyczyniła się do utworzenia w roku 1945 Uniwersytetu Łódzkiego i jego katedr.

Katedry filologiczne działały w Uniwersytecie od samego początku jego istnienia, początkowo jednak (do roku 1952) w ramach Wydziału Humanistycznego. Obejmował on m. in. katedry: historii literatury polskiej (trzy), języka polskiego, filologii słowiańskiej, teorii literatury (pierwsza i jedyna wówczas w Polsce), bibliotekoznawstwa oraz języka i literatury: francuskiej, niemieckiej, angielskiej i rosyjskiej.

...napisała też wiele podstawowych prac z zakresu genologii oraz z historii literatury, zwłaszcza na temat wielkich poetów romantyzmu. Historię literatury polskiej wykładali: specjalista w zakresie problemów stylistyki literackiej – Stanisław Adamczewski, autor prac o dramacie romantycznym i neoromantycznym – Juliusz Saloni oraz Andrzej Boleski.

Filologię klasyczną prowadził, niestety krótko, Jan Oko, przedwojenny profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, autor licznych prac z historii starożytnego Rzymu, a następnie Jerzy Schnayder, specjalista od badań nad starożytnymi itinerariami. Języka staro-greckiego nauczał Marian Golias. Twórcą rusycystyki w uczelni był dawny docent Wszechnicy, Sergiusz Kułakowski. W zakresie romanistyki istotny był wkład Bolesława Kielskiego, który zorganizował Katedrę Filologii Romańskiej oraz opracował ważne dzieło (wydane znacznie później): Słownik terminologii gramatyki francuskiej i polskiej. Specjalistą w zakresie nowożytnej literatury francuskiej była Lidia Łopatyńską. Anglistyka łódzka kierowana była przez bardzo dobrego dydaktyka Tadeusza Grzebieniowskiego, o dorobku naukowym z zakresu językoznawstwa oraz historii literatury i kultury angielskiej. Germanistykę wykładał prof. Zdzisław Żygulski, historyk literatury niemieckiej.

Wydział Filologiczny powstał w roku 1952 w wyniku podzielenia Wydziału Humanistycznego. Organizatorem, czyli faktycznie pierwszym dziekanem nowej jednostki, został na lata 1951-1952 Karol Dejna, który zdobył sobie już wówczas mocną pozycję w lingwistyce, dzięki nowatorskim badaniom nad dialektami polskimi i słowiańskimi. Wydział kształcił wtedy ponad 800 studentów.

 W sposób po części naturalny – do odbudowującej się Warszawy, do innych ośrodków uniwersyteckich, ale także po prostu na emeryturę – zaczęli odchodzić liczni naukowcy. Niektórych, jak Adamczewskiego, Okę i Łopatyńską, zabrała śmierć. Często byli to profesorowie uważani za najwybitniejszych w Łodzi specjalistów w swoich dyscyplinach, byli też wśród nich młodsi badacze, rokujący najlepsze nadzieje na rozwój naukowy. W roku 1952 przeniósł się do pracy w Uniwersytecie Warszawskim Zdzisław Stieber, co mocno osłabiło łódzką lingwistykę.

Wskutek odejścia specjalistów straciły rację bytu zalążki studiów filologicznych ze specjalności rzadkich i egzotycznych. Rozstali się z Łodzią: doskonały sinolog, późniejszy profesor Uniwersytetu Warszawskiego – Janusz Chmielewski, który w Łodzi wykładał językoznawstwo porównawcze, a także indoeuropeista Leon Zawadowski, późniejszy profesor Uniwersytetu Wrocławskiego. Przez krótki tylko czas wykładano indianistykę (Stanisław Franciszek Michalski), kulturę Bliskiego Wschodu (semitysta Tadeusz Zadarecki), językoznawstwo ugrofioskie (Czesław Kudzinowski, późniejszy profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).

Bez jakiegokolwiek respektu dla autonomii uniwersyteckiej (np. zawieszono wówczas działalność Katedry Teorii Literatury). Nie bacząc na dobro środowiska, rozpoczęto wówczas przekształcanie uczelni w tzw. mały uniwersytet, cedujący wiele zdań na rzecz ośrodka warszawskiego. W rezultacie z dotychczas istniejących kierunków filologicznych pozostawiono tylko dwa: polonistykę i rusycystykę, i to o charakterze zawodowym. Ograniczono rekrutację, liczba studentów spadła do około 170 w roku 1955. Zredukowano liczbę katedr i przekształcono je z osobowych w zespołowe. Najlepsi absolwenci musieli uzupełniać studia magisterskie poza Łodzią i wprawdzie wielu spośród nich podjęło potem pracę naukową, ale w ośrodku warszawskim (uzyskali tam z czasem profesury m.in. Danuta Buttlerowa, Kwiryna Handke, Hanna Popowska-Taborska, Ewa Rzetelska-Feleszko, Mieczysław Szymczak, Zuzanna Topolińska).

Poniesione przez Wydział uszczerbki zostały w części tylko powetowane pozyskaniem nowych pracowników. Był wśród nich Stefan Kawyn, autor pionierskich prac z pogranicza twórczości literackiej i socjologii życia literackiego, m.in. na temat recepcji Mickiewicza. Językoznawca Stefan Hrabec (rektor UŁ w latach 1962-1965) zajmował się głównie językiem polskim epoki Renesansu, toponomastyką i leksykografią, był jednym z pomysłodawców i autorów pomnikowego Słownika języka Adama Mickiewicza.

Możliwość przywrócenia zawieszonych form działalności pojawiła się po roku 1956, jednak z oczywistych względów odbudowa strukury postępowała stopniowo i z niemałym trudem. Kolejno otwarto niektóre zamknięte poprzednio kierunki studiów: filologię angielską, germańską i klasyczną. Przywrócono Katedrę Teorii Literatury. Stopniowo rosła liczba studentów (przekraczając 1000 w roku 1964) i pracowników.

Kryzys roku 1968 nie przyniósł na Wydziale polowania na syjonistów, a i marcowych docentów prawie na nim nie było. Demonstracje i strajki studenckie miały ograniczony charakter: odpowiedziano na nie wzmożoną indoktrynacją polityczną. Istotnym zmianom pod-dano w tym okresie zarządzanie Wydziałem. Od początku lat siedemdziesiątych, zwłaszcza od 1972 r., to jest od momentu objęcia stanowiska rektora przez prof. Janusza Górskiego, niemal wszystkie katedry, z wyjątkiem dwóch, zostały zlikwidowane, a w ich miejsce powołano instytuty podzielone na zakłady. Założeniem było skoncentrowanie prac badawczych, w istocie jednak próbowano w ten sposób usprawnić kontrolowanie pracowników i studentów. Po reorganizacji struktura Wydziału obejmowała: Instytut Filologii Polskiej (liczący 5 zakładów), Instytut Filologii Angielskiej (3 zakłady), Instytut Filologii Germańskiej (3 zakłady), Instytut Filologii Rosyjskiej (3 zakłady), Instytut Teorii Literatury, Teatru i Filmu (3 zakłady), Katedrę Filologii Romańskiej i Katedrę Filologii Klasycznej. Wydział wprowadził osiem kierunków stacjonarnych (polonistyczne, anglistyczne, germanistyczne, rusycystyczne, romanistyczne, klasyczne, bibliotekoznawcze , a od roku 1974 także kulturoznawcze). Studia zaoczne niezbyt rozwinięte, były tylko na filologii polskiej i rosyjskiej.

Ważne w dziejach Wydziału wydarzenia przyniosły lata 1980-1981. Wielu nauczycieli akademickich i studentów włączyło się w działalność „Solidarności”. W styczniu 1981 r. studenci UŁ podjęli trwający blisko miesiąc strajk, wysuwając postulaty o charakterze politycznym. Głównym w skali kraju ośrodkiem akcji i siedzibą Komitetu Strajkowego był gmach Wydziału Filologicznego przy al. Kościuszki 65. Strajk zakończono podpisaniem porozumienia z Komisją Międzyresortową, na mocy którego miano ograniczyć centralne i odgórne kierowanie uczelniami.

W roku 1981 po raz pierwszy od lat można było wybrać władze Wydziału w drodze głosowania elektorów. Pierwszym dziekanem powołanym w ten sposób została Maria Kamińska. Dokonano też wówczas zmian organizacyjnych: rozwiązał się Instytut Filologii Polskiej, a jego zakłady przekształciły się w samodzielne katedry.

W skład Rady Wydziału wprowadzono obligatoryjnie oficera Studium Wojskowego, usuwając za to przedstawicieli studentów i młodszej kadry dydaktycznej. Stan wojenny ograniczył lub uniemożliwił kontakty zagraniczne Wydziału. Przerwał też żywą do tej pory działalność różnorodnych organizacji i inicjatyw studenckich, na długie lata zniechęcając młodzież do jakiejkolwiek aktywności politycznej, naukowej i kulturalnej.

Mimo politycznych zawirowań praca badawcza Wydziału przebiegała w ciągu ostatniego pięćdziesięciolecia w miarę spokojnie, owocując wieloma nowymi dziełami, wzrostem zasobów badawczych i wykrystalizowania się szkół naukowych.

Na pierwszym miejscu wymienić należy szkołę prof. Stefanii Skwarczyńskiej. Stworzyła ona w Łodzi pierwszą w Polsce Katedrę Teorii Literatury, tu napisała bądź zredagowała swoje fundamentalne prace (m.in. trzytomowy Wstęp do nauki o literaturze, pięciotomową Teorię badań literackich za granicą), tu sformułowała liczące się w świecie twórcze i inspirujące koncepcje nowoczesnej genologii, czyli nauki o historii i teorii rodzajów oraz gatunków literackich. Jej koncepcją pozostał również tzw. model łódzki literaturoznawstwa, łączący w swoich badaniach i dydaktyce powinowactwa teoretyczne i korespondencje strukturalne innych sztuk, tj. filmu i teatru; model, który doprowadził w rezultacie do stworzenia w 1974 r. nowego kierunku studiów: kulturoznawstwa. Z grona absolwentów tego kierunku wywodzą się znani twórcy polskiego filmu i niemała liczba przedstawicieli filmoznawstwa akademickiego w Polsce. Z nazwiskiem Stefanii Skwarczyńskiej łączy się koncepcja tzw. teatralnej teorii dramatu, inspirującej do dnia dzisiejszego, była ona bowiem również autorką wysoko cenionych prac z zakresu teatrologii.

Od 1973 r., gdy powstał na Wydziale wyjątkowy w skali kraju Instytut Teorii Literatury, Teatru i Filmu, pojawiło się wiele wartościowych prac z teorii literatury (Teresa Cieślikowska, Grzegorz Gazda, Joanna Ślósarska, Jarosław Płuciennik) i teatrologii (przede wszystkim Stanisław Kaszyński; problematykę dziejów teatru kontynuuje Anna Kuligowska-Korzeniewska i Małgorzata Leyko). Kwestie związane z dramatem i teatrem znajdowały się również w polu zainteresowań Sławomira Świontka. Natomiast Bolesław Lewicki był jednym z prekursorów badań nad historią i teorią filmu (w 1959 r. zorganizował w UŁ jedyny wówczas w Polsce Zakład Wiedzy o Filmie). W tym nurcie badań mieściły się również dokonania Poli Wert (zagadnienia widowiska teatralnego) oraz publikacje Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej, dotyczące m.in. twórczości Andrzeja Wajdy; potem Andrzeja Zalewskiego i Ryszarda Kluszczyńskiego o najnowszych zjawiskach z zakresu kultury audiowizualnej.

Pionierskim i trwałym metodologicznym jego osiągnięciem było wprowadzenie do dialektologii metod opartych na założeniach teoretycznych praskiej szkoły strukturalnej. W badaniach nad dialektami polskimi prezentował oryginalną koncepcję, w myśl której dialektologia jest dyscypliną diachroniczną, zmierzającą do ustalenia praw powstawania i dyferencji językowej terytorium etnicznego. Egzemplifikacją tak rozumianej dialektologii było wiele monografii, np. Polsko-laskie pogranicze językowe, t. 1-2, 1951-1953 i monumentalna praca Dialekty polskie (1973, wyd. 2. 1993). Kontynuacja założeń koncepcyjnych profesora w ramach szkoły zaowocowała licznymi pracami jego współpracowników i uczniów (m.in. Władysława Cyrana, Marii Kamińskiej, Stanisława Gogolewskiego, Anny Strokowskiej). W następstwie niekwestionowanych osiągnięć i rozwoju dalszych badań w roku 1997 powołano Katedrę Dialektologii Polskiej. Jej kierownikiem został prof. Sławomir Gala, uczeń profesora K. Dejny, autor wielu prac dialektologicznych i onomastycznych. Ostatnio największym osiągnięciem Katedry jest opublikowanie wg koncepcji prof. K. Dejny wielkiego Atlasu gwar polskich – skartografowanej syntezy polskiej dialektologii. Aktualnie zainteresowania badawcze Katedry Dialektologii Polskiej dotyczą pograniczy interdialektalnych, polszczyzny poza granicami Polski, słowotwórstwa gwarowego, funkcji gwar w tekstach literackich i onomastyki.

Marii Kamińskiej, Anny Strokowskiej, Witolda Śmiecha o nazwach miejscowych oraz Sławomira Gali i Jana Mączyńskiego o nazwiskach. Natomiast z zakresu morfologii historycznej wyróżniały się monografie Władysława Cyrana (o przysłówkach) i Witolda Śmiecha (o budowie form czasownika). Witold Śmiech był założycielem i wieloletnim kierownikiem Katedry Współczesnego Języka Polskiego, naukowcem, który stworzył szkołę naukową poświęconą badaniom nad morfologią, semantyką i aspektem czasownika. Pod Jego kierunkiem powstały monografie Bożeny Ostromęckiej-Frączak o czasownikach z formantem rozdzielonym, Marii Witkowskiej-Gutkowskiej o staropolskich prefiksalnych dubletach czasownikowych i ich współczesnych odpowiednikach, Barbary Kudry o wpływie przedrostków na łączliwość składniową czasowników ruchu. W badaniach nad współczesnym językiem znaczące rezultaty były udziałem wielu pracowników tej katedry, m.in. Kazimierza Michalewskiego, Barbary Kudry.

Zespół Marii Kamińskiej pracował nad polszczyzną mówioną Łodzi. Łódzka szkoła historii języka polskiego może się wykazać monografiami o polszczyźnie przekładowej XIV-XVI w.: Marii Kamińskiej i Marka Cybulskiego o Psałterzu floriańskim; Danuty Bieńkowskiej o stylu przekładu Jakuba Wujka, Zdzisławy Staszewskiej o Modlitwach Wacława, Ewy Woźniak o Psałterzu krakowskim, ponadto Elżbiety Umińskiej-Tytoń o stylu XVIII w., Grażyny Habrajskiej o teorii i historii rzeczowników zbiorowych. Do wartościowych prac o języku i stylu XVII w. należały książki Iwona Szlesińskiego.

W jego rozległych zainteresowaniach naukowych naczelne miejsce zajmowało Oświecenie. Dokonania naukowe Zdzisława Skwarczyńskiego, perfekcyjne warsztatowo, cechuje nienaruszalny obiektywizm, odrzucenie aprioryzmu i postawy wyznawczej. Niepodważalnym efektem jego aktywności stało się stworzenie najsilniejszego w Polsce uniwersyteckiego ośrodka badań literatury Oświecenia. Poprowadzili badania z jego inspiracji i pod jego kierunkiem: Ryszard Wierzbowski, Aleksandra Budrecka, Jerzy Tynecki, obecnie zaś prowadzą Wiesław Pusz, najlepszy współcześnie znawca późnego Oświecenia i preromantyzmu, oraz Barbara Wolska, specjalistka w zakresie XVIII-wiecznej literatury politycznej.

Z szeregu prac odnoszących się do literatury staropolskiej wymienić należy zwłaszcza prace edytorskie i historycznoliterackie Jana Dürr-Durskiego, Jerzego Starnawskiego, Jana Okonia. Ostatnio prace nad literaturą staropolską koordynują Krystyna Płachcińska i Maria Wichowa. Romantyzmowi wiele prac poświęciły Krystyna Poklewska, Alina Kowalczykowa, ostatnio zaś Jacek Brzozowski. Rozprawy Anieli Kowalskiej dotyczyły przede wszystkim kultury i literatury polskiej początku XIX w., oprócz tego interesowała się również ona też twórczością Conrada oraz recepcją literatury polskiej na terenie Anglii. W ostatnich latach pojawiły się wartościowe monografie Bogdana Mazana i Teresy Świętosławskiej, poświęcone problemom twórczości powieściowej Sienkiewicza. Badano też literaturę przełomu XIX i XX w. (m.in. Helena Karwacka i Krystyna Ratajska). Znacznie więcej prac powstało na temat współczesnej literatury polskiej, m.in. Teresy Cieślikowskiej o twórczości Parnickiego, poza tym Henryka Pustkowskiego, Jerzego Poradeckiego, Jacka Brzozowskiego i Krystyny Pietrych o najnowszej poezji; Tadeusza Błażejewskiego o literaturze międzywojnia i powojennej; Tomasza Bocheńskiego o twórczości Witkacego, Schulza i Gombrowicza, a także wybitnego znawcy najnowszej literatury Włodzimierza Boleckiego, który przez kilka lat łączył pracę dydaktyczną w UŁ z badaniami naukowymi w PAN. Zagadnieniami retoryki i stylistyki zajmuje się Barbara Bogołębska.

Dały one początek łódzkiej szkole językoznawstwa angielskiego, która przez kolejne pięć dekad wniosła i wnosi znaczący wkład w rozwój takich dziedzin jak generatywizm (Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, Piotr Stalmaszczyk), językoznawstwo kognitywne (Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, Alina Kwiatkowska, Krzysztof Kosecki), filozofia języka i metodologia językoznawstwa (Piotr Stalmaszczyk), czy też ostatnio, pragmatyka językowa (Piotr Cap). W centrum zainteresowania znajdują się także różne problemy z zakresu językoznawstwa stosowanego (Ewa Waniek-Klimczak, Jan Majer, Łukasz Bogucki).

Badania Witolda Ostrowskiego przybliżyły pisarstwo J. Conrada, A. Tennysona, utopię i antyutopię, wskazały na powiązania kultury angielskiej i polskiej. Podobny zakres tematyczny, dotyczący dramatu średniowiecznego i elżbietańskiego oraz XIX i XX w., a także powieści i poezji angielskiej, a także literatury amerykańskiej i kanadyjskiej ostatnich dwóch stuleci, miały dokonania Ireny Janickiej-Świderskiej, Adeli Styczyńskiej, Marii Edelson, Jolanty Nałęcz-Wojtczakowej, Andrzeja Wichra, Jerzego Jarniewicza i Doroty Filipczak oraz Agnieszki Salskiej, Krzysztofa Andrzejczaka, Jadwigi Maszewskiej i Zbigniewa Maszewskiego. Godne podkreślenia są także translatorskie dokonania łódzkich anglistów (przede wszystkim Jerzego Jarniewicza, a także Doroty Filipczak, a w okresie wcześniejszym Witolda Ostrowskiego).

W badaniach nad dawną literaturą francuską liczyły się prace Kazimierza Kupisza. Romaniści łódzcy mają w zakresie swych badań również historię języka hiszpańskiego (Wiaczesław Nowikow) oraz metodykę nauczania języka francuskiego (Mieczysław Gajos).

Badania germanistów nad literaturą niemiecką kontynuowali od lat sześćdziesiątych Arno Will, Maria Kofta i Jan Hryńczuk. Badania w tej materii prowadzi także Krzysztof Kuczyński. Literaturą niemieckojęzyczną doby współczesnej zajmowała się Brygida Brandys, obecnie zaś Joanna Jabłkowska i Marek Ostrowski. Do znaczących językoznawców tego obszaru należą również Alfred Tarantowicz, Roman Sadziński i Zenon Weigt.

O starożytnych państwach nadczarnomorskich pisał Beniamin Nadel, a Stefan Oświęcimski skupił swą uwagę na kulturze i piśmiennictwie greckim. Tematyce tej w szerokim rozumieniu hołdują Zbigniew Danek, Jadwiga Czerwińska i Hanna Zalewska-Jura. Ryszard Ignacy Danka (na emeryturze) i Krzysztof Witczak mają wybitne osiągnięcia w zakresie językoznawstwa indoeuropejskiego.

W rusycystycznych badaniach językoznawczych brali udział: Mścisław Olechnowicz (problemy akcentuacji), Olgierd Spirydowicz, Kazimierz Bajor, Zygmunt Grosbart (problematyka przekładu) oraz m.in. Grażyna Rytter, Jarosław Wierzbiński, Bożena Ostromęcka-Frączak. Od lat siedemdziesiątych rozwinęli badania nad literaturą i kulturą dawnej i współczesnej Rosji Eliza Małek, Andrzej de Lazari, Bogusław Mucha, Barbara Olaszek, Olga Główko, Tatiana Stepnowska, Anna Warda oraz Anna Bednarczyk w dziedzinie translatoryki.

Monograficzne opracowanie gwar czeskich w Polsce przeprowadził Karol Dejna. O języku i kulturze Łużyczan pisał Alojzy Matyniak. W ostatnich czasach zainteresowania łódzkich slawistów dotyczą jednak głównie problematyki południowosłowiańskiej. Wymienić tu należy badania bułgarystyczne Małgorzaty Korytkowskiej, intensywne interdyscyplinarne badania o charakterze paleoslawistycznym i folklorystycznym, prowadzone pod kierunkiem prof. Georgiego Minczewa, a także słowenistyczne badania Bożeny Ostromęckiej-Frączak, która jest m.in. współautorką pierwszego w świecie i jak do tej pory jedynego słownika słoweńsko-polskiego.

W badaniach Wydziału Filologicznego znalazły miejsce prace z zakresu bibliotekoznawstwa publikowane przez pracowników Katedry Bibliotekoznawstwa i Biblioteki Uniwersyteckiej. Począwszy od lat siedemdziesiątych publikował prace z historii książki Bolesław Świderski. W dziedzinie bibliotekoznawstwa i informacji naukowej pracowali: Helena Więckowska, Jerzy Włodarczyk, Janusz Dunin-Horkawicz i Hanna Tadeusiewicz, kierująca pracownią Słownika pracowników książki polskiej.

Dzięki odzyskanej autonomii uniwersyteckiej, która umożliwiła władzom Uczelni samodzielną politykę, Wydział może od tego czasu sam decydować o programach studiów, określać liczbę studentów, demokratycznie wybierać swoje władze i mieć wpływ na politykę kadrową.

1. września 2007 z istniejącego od 1999 roku Zakładu Edytorstwa, wyewoluowała Katedra Edytorstwa kierowana, podobnie jak wcześniej Zakład, przez prof. Barbarę Wolską, która od roku 1996 sprawuje opiekę nad specjalizacją edytorską.

Od lat zainteresowania badawcze członków Katedry skupiają się głównie wokół edycji tekstów polskich twórców literatury dawnej (zwłaszcza oświeceniowych), których dorobek nie doczekał się dotychczas pełnego wydania krytycznego.

W związku ze slawistycznymi, a szczególnie bałkanistycznymi, zainteresowaniami łódzkich uczonych pozostaje utworzone w roku 1995 nowego kierunku studiów w Uniwersytecie Łódzkim: filologii słowiańskiej. Zakład, a następnie (od 1999r.) Katedrę Filologii Słowiańskiej objęła prof. Małgorzata Korytkowska.

wywodzący się z pragmalingwistyki, ale włączający w swój zakres zainteresowań, poza lingwistyką, także inne dyscypliny naukowe, takie jak kognitywistyka, psychologia, socjologia, kulturoznawstwo, filozofia, informatyka. Ze względu na swoją interdyscyplinarność badania te prowadzone są w porozumieniu z innymi uczelniami; na wydziale zajmują się nimi m.in.: Zakład Komunikacji Językowej (kierownik: prof. Grażyna Habrajska), Katedra Lingwistyki Stosowanej i Kulturowej, której pracę koordynuje prof. Bożena Ostromęcka-Frączak; Katedra Pragmatyki Językowej (kierownik: prof. Piotr Cap) oraz Katedra Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego, kierowana przez prof. Piotra Stalmaszczyka.

Została utworzona także Katedra Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej (rok 2007), która powstała z wcześniejszych zakładów, istniejących w obrębie innych jednostek polonistycznych, przede wszystkim zaś w wyniku powołania nowego kierunku studiów: dziennikarstwa i komunikacji społecznej. W Katedrze prowadzone są badania nad dyskursem medialnym i okołomedialnym, a także nad zagadnieniami związanymi z reklamą, promocją, public relations.

Kolejny rok przyniósł powstanie Katedry Pragmatyki Językowej pod kierownictwem prof. Piotra Capa. Wzajemne przenikanie się badań prowadzonych przez te i inne jednostki Wydziału wskazuje na stopniowy zwrot w kierunku interdyscyplinarności, odpowiadający współczesnym wymogom stawianym jednostkom o tak bogatym i jednocześnie zróżnicowanym profilu naukowo-organizacyjnym jak Wy-dział Filologiczny UŁ.

Katedrą, podobnie jak wcześniej Zakładem, kieruje prof. Bożena Ostromęcka-Frączak. Od kilku lat ta jednostka prowadzi specjalizację: nauczanie języka polskiego jako obcego. Specjalizacja glottodydaktyczna odpowiada potrzebom edukacyjnym oraz nowym wyzwaniom, związanym z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej i wprowadzeniem państwowych certyfikatów, poświadczających znajomość języka polskiego jako obcego.

W roku 2009 jednostki polonistyczne zostały połączone, tworząc wspólnie Instytut Filologii Polskiej, którym kieruje prof. Ewa Woźniak.

Studenci Wydziału Filologicznego UŁ mają do dyspozycji dobrze wyposażone biblioteki i pracownie komputerowe z dostępem do Inter-netu. W Uniwersytecie Łódzkim funkcjonuje komputerowy system obsługi studentów, dzięki któremu studenci mają m.in. możliwość zapisywania się do grup zajęciowych za pośrednictwem sieci internetowej. Oferta dydaktyczna Wydziału Filologicznego doskonale odpowiada współczesnym zapotrzebowaniom na rynku pracy, a funkcjonujący Europejski System Transferu Punktów Kredytowych pozwala na realizację części programu kształcenia także w zagranicznych uczelniach partnerskich.

Obecnie pracuje na Wydziale Filologicznym 33 profesorów zwyczajnych, 54 profesorów nadzwyczajnych i około 130 doktorów. Kierunki Wydziału Filologicznego posiadają – przyznane przez Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich i przez Państwową Komisję Akredytacyjną – certyfikaty, które poświadczają wysoką jakość kształcenia. Wydział Filologiczny UŁ bardzo dużą wagę przykłada do wysokiego poziomu kształcenia w zakresie języków obcych, dzięki czemu absolwenci Wydziału są także atrakcyjnymi pracownikami dla firm zagranicznych, które inwestują w Łodzi.

Wydział Filologiczny UŁ współpracuje z licznymi uczelniami oraz ośrodkami badawczo-naukowymi w Polsce i za granicą, jest również organizatorem wielu konferencji międzynarodowych. W ramach programu LLP-Erasmus studenci mają możliwość wyjazdu na stypendia zagraniczne i studiowanie przez semestr w znanych ośrodkach akademickich, m.in. w Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Portugalii, Szwecji, Niemczech czy w Turcji.

Wydział Filologiczny Uniwersytetu Łódzkiego oferuje możliwość twórczego rozwijania indywidualnych zainteresowań i umiejętności studentów. Bogata oferta zajęć do wyboru oraz działalność licznych kół naukowych nie pozostawiają nikogo bez możliwości kształtowania własnych talentów.