• DR HAB. PROF. UŁ MAŁGORZATA DOMAGALSKA

e-mail: malgorzata.domagalska@uni.lodz.pl

english version

Małgorzata Domagalska, doktor habilitowana nauk humanistycznych o specjalności literaturoznawczej. Autorka dwóch monografii: pierwszej poświęconej problematyce antysemityzmu i nacjonalizmu w dwudziestoleciu międzywojennym oraz kolejnej omawiającej polską prozę antysemicką przełomu XIX i XX wieku. Za książkę „Zatrute ziarno. Proza antysemicka na łamach „Roli” (1883-1912) otrzymała w 2016 roku nagrodę im. Marii i Łukasza Hirszowiczów przyznawaną przez Żydowski Instytut Historyczny oraz uzyskała nominację do Nagrody im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego prof. Tadeusza Kotarbińskiego za wybitne dzieło w dziedzinie humanistyki.

Główne zainteresowania naukowe:

– Historia i kultura Żydów polskich ze szczególnym uwzględnieniem stosunków polsko-żydowskich w końcu XIX i I połowie XX wieku; przejawy antysemityzmu i nacjonalizmu w prasie i literaturze tego okresu – Zagłada w badaniach historyków i jej obraz w literaturze oraz w formach biograficznych.

MONOGRAFIE

Zatrute ziarno. Proza antysemicka na łamach „Roli” (1883-1912), Neriton, Warszawa 2015, ss. 341.

.

Antysemityzm dla inteligencji? Kwestia żydowska w publicystyce Adolfa Nowaczyńskiego na łamach „Myśli Narodowej” 1921–1934 i „Prosto z mostu” 1935–1939, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa 2004, ss. 302.

.

ARTYKUŁY NAUKOWE

  • „Ciągnie mnie ten świat nieznany…” Powieściowe alter ego Heleny Beatus, [w:] Poeta ze średniowiecznej ekstazy. Ksiądz Antoni Szandlerowski (1878–1911), red. K. Badowska, D. Samborska-Kukuć, Łódź 2022, s.167-184. 
  • Gdy wieje chamsin… Doświadczenie migracyjne w wierszach Renaty Jabłońskiej, „Kwartalnik Historii Żydów” 2022, nr 1, s.  101-120.

  • Małgorzata Domagalska, Klaudia Kardas, Hate Marches? Antisemitism in Online Comments on Independence Day Marches in Poland (2017-2018), w: Antisemitism and Pedagogy: Papers from the ISGAP-Oxford Summer Institute for Curriculum Development in Critical Antisemitism Studies,  red. Charles Ascher Small, Oxford 2021, s. 51-71. 
  • „Idę na mękę. Idę na ból. Idę na piekło kuszenia…”. Boruta w powieści Kazimierza Glińskiego, w: Diabeł Boruta w dawnej kulturze polskiej, red. M. Wichowa, Łódź 2021, s. 89-98. 

 

  • Żyd w wiejskim etnopejzażu w optyce opowiadań Stanisława Maciejowskiego – Helistana, „Kwartalnik Historii Żydów” 2020, nr 1.

  • Piękno i brzydota. Polacy i Żydzi w ciele i przestrzeni (na przykładzie polskiej powieści popularnej przełomu XIX i XX wieku, w: Dylematy epoki postyczniowej. Księga ofiarowana Profesorowi Bogdanowi Mazanowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Łódź 2019.
  • „Wielką jest semicka moc”. Poetyckie strofy w „Roli” Jana Jeleńskiego, „Studia Judaica” 2019, nr 2.

  • Fantazmat „obcego” a kształtowanie narodowej tożsamości. Casus „Roli” Jana Jeleńskiego, w: Żydzi polscy w oczach historyków. Tom dedykowany pamięci Profesora Józefa A. Gierowskiego, red. A. Kaźmierczyk, A. Maślak-Maciejewska, Kraków 2018
  • Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro, Acta Universitatis Lodziensis, „Folia Litteraria Polonica” 2018, nr 4.

  • W państwie Hirsza – w Argentynie … Satyryczny obraz emigracji Żydów do Ameryki Południowej na łamach „Roli”, w: Żydzi i Judaizm we współczesnych badaniach polskich, t. VI, Kraków 2017.
  • Zbrodnia w wieloetnicznym Lwowie. Żydzi w kryminałach Marka Krajewskiego, „Prace Polonistyczne” 2017, vol. 72.
  • „Obca jakaś robota”. „Rola” i rewolucja, „Studia Judaica” 2017, nr. 1.

  • Disgraceful love. The romantic novel as an antisemitic genre in Poland (1880-1939), Gal-Ed. On the History and Culture of Polish Jewry. The Institute for the History of Polish Jewry and Israel-Poland Relations, Tel Aviv University, 2015, vol. 24.
  • Jeszcze Warszawa czy już Moszkopolis? Futurystyczny obraz stolicy w polskiej antysemickiej prozie przełomu XIX i XX wieku, „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, nr 1.
  • Diabolical Instigation: Galician Hell of Józef Rogosz, [w:] Galician Polyphony: Places and Voices, red. A. Molisak, J. Wierzejska, Warszawa 2015.

  • Warsaw under Jewish rule. The futuristic image of Warsaw in Polish antisemitic fiction at the turn of the 20th century, in: „KESHER” (Journal of Media and Communications in Israel and the Jewish World, Israel) 2014, no 46.
  • Małgorzata Domagalska, Adam Sitarek, Kierunki badań nad dziejami Żydów polskich, prowadzonych przez pracowników Uniwersytetu Łódzkiego, w: Studia żydowskie w Polsce – przeszłość, stan obecny, perspektywy. Studium selektywne, red. Stefan Gąsiorowski, Kraków 2014.

  • Polacy i Żydzi w powieści Józefa Rogosza „Odstępca”, „Studia Judaica” 2013, nr 1

  • Nawróceni? Konwertyci w wybranych polskich powieściach przełomu XIX i XX wieku, [w:] W poszukiwaniu religii doskonałej? Konwersja a Żydzi, red. A. Jagodzińska, Wrocław 2012.

  • The linguistic image of the Jew in the Polish anti-Semitic and conservative press at the turn of the  19th and 20th century, „KESHER” [Journal of Media and Communications in Israel and the Jewish World, Izrael] 2011, nr 41.
  • Diabeł Żyd. Kilka słów o poezji Adama Szypera, [w:] Żydowski Polak, polski Żyd. Problem tożsamości w literaturze polsko-żydowskiej, red. A. Molisak, Z. Kołodziejska, Warszawa 2011.

  • Wykluczani? Żydzi w powieściach Artura Gruszeckiego, [w:] Wokół akulturacji i asymilacji Żydów na ziemiach polskich, Lublin 2010.
  • Looking for te Jew: The Image of Assimilated Jews in the Polish Anti-Semitic Novels at the turn of the 20th Century, [w:] Polish and Hebrew Literature and National Identity, ed. Alina Molisak and Shohana Ronen, Warsaw 2010.
  • The linguistic image of the Jew in „Rola” and „Niwa” weeklies at the turn of the 19th and 20th century, „Studia Judaica” 2010, nr 2.
  • Strach ma stare oczy (Dzieciństwo w czasie Zagłady), [w:] Studia i szkice dedykowane Julianowi Baranowskiemu, red. E. Wiatr, P. Zawilski, Łódź 2010.

  • Potęga spisku. Kazimierza Wybranowskiego “Dziedzictwo”, [w:] Czytanie dwudziestolecia, Częstochowa 2009.
  • The Image of the Jews in the Anti-Semitic Popular Novel in Poland At the Beginning of the 20th Century, [w:] IGGUD, Selected Essays in Jewish Studies, vol. II, Jerusalem 2009.
  • [współautor J. Podolska], Katja Zinn, Berliner Juden im Ghetto Litzmannstadt in Autobiografischen Aufzeichnungen, [w:] Berliner Juden im Ghetto Litzmannstadt 1941-1944, Berlin-Łódź 2009.
  • Czas wyboru. Publicyści Prosto z mostu” wobec Zagłady, [w:] Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia, Łódź 2009.

  • Kreacje bohaterów żydowskich w antysemickiej prozie na łamach “Roli”, [w:] Żydzi i Judaizm we współczesnych badaniach polskich, t. IV, Kraków 2008.

  • Anti-Semitic discourse in Polish nationalistic weeklies between 1918-1939, „East European Jewish Affairs”, London, XII 2006, vol. 36, no 2.
  • Czy to we krwi płynie? Małżeństwa mieszane w twórczości Antoniego Skrzyneckiego, „Prace Polonistyczne”, S. LXI, 2006, t. 2.

  • Publicyści „Myśli Narodowej” wobec judaizmu i jego wyznawców, [w:] Po żydowsku… Tradycje judaistyczne w literaturze polskiej, Słupsk 2005.
  • Nieznośny ciężar bezideowości. Publicyści „Prosto z mostu” wobec literatury, [w:] Czytanie dwudziestolecia, Częstochowa 2005.

  • „Czy Żyd może być prosty?” W poszukiwaniu tożsamości w komediach Antoniego Słonimskiego, [w:] Żydzi w lustrze: dramatu, teatru i krytyki teatralnej, Katowice 2004.
  • Zabawa w chowanego. Antoni Skrzynecki wobec Żydów, [w:] Kwestia żydowska w XIX wieku. Spory o tożsamość Polaków, Warszawa 2004.

  • Meandrańskie świnezje. Skamander w opinii publicystów „Myśli Narodowej”, [w:] Żydzi w literaturze, Katowice 2003.

  • Najpilniejsza sprawa. Publicyści „Prosto z Mostu” wobec kwestii żydowskiej, „Kwartalnik Historii Żydów”, 2002, nr 4.

  • Gdy antysemita wraca z Palestyny…, „Prace Polonistyczne” 2001.

ESEJE

  • Pod lipą czarnoleską musi być czysto… Skamander w opinii „Myśli Narodowej”, „Tygiel Kultury” 2000, nr 7-9.

RECENZJE

  • „Suche łzy”. Opowieść o utraconym dzieciństwie [Nechama Tec, Suche łzy], „Kwartalnik Historii Żydów” 2006, nr 2.
  • [rec: Anna Wereszczyńska, „Ostatni Mohikanin drobnej szlachty” i „niezrównany monografista Żydów”. Żywot Klemensa Junoszy-Szaniawskiego], „Pamiętnik Literacki” 2010, z. 4.

UDZIAŁ W PROJEKTACH BADAWCZYCH KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH

  • Grant The Vidal Sassoon Center for the Study of Anti-Semitism (The Hebrew University, Jerozolima, Izrael) na realizację projektu: Antisemitic Popular Novel in Poland at the beginning of 20th Century.
  • Grant: Przemoc kolektywna wobec Żydów na ziemiach polskich w XIX –XX wieku i jej wpływ na relacje polsko-żydowskie. Historia, pamięć, tożsamość (Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Department of Hebrew and Jewish Studies University College London, The Institute for the History of Polish Jewry and Israel-Poland Relations).
  • Seminarium naukowe Żydowskiego Instytutu Historycznego: Badania nad Antysemityzmem.
  • Kuratorka wystawy Poczta w Getcie Łódzkim 1940-1944 (wraz z:  Piotrem Zawilskim (APŁ), Ewą Wiatr (UŁ), Danny’m Spungenem (Spungen Family Foundation), Adamem Sitarkiem (UŁ), Archiwum Państwowe w Łodzi, 26.09-30.09.2019.

UCZESTNICTWO W NAUKOWYCH (KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH) STOWARZYSZENIACH, KOMISJACH,REDAKCJACH, KOLEGIACH REDAKCYJNYCH, RECENZENCKICH ITP.)

  • Polskie Towarzystwo Studiów Żydowskich, Kraków.
  • Instytut Tolerancji, Łódź.
  • Redakcja „Acta Iudaica Lodzensia”.
  • Rada Naukowa „Studia Żydowskie. Almanach”.
  • Redakcja Naukowa: „Kwartalnik Historii Żydów”

INNE DOŚWIADCZENIA WE WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ

  • 1996-1998 – współpraca z Fundacją Stevena Spielberga „Survivors of the Shoah. Visual History Foundation”.
  • VIII 2007, pobyt w USA w składzie polskiej delegacji w ramach polsko-żydowsko-amerykańskiego programu wymiany, organizowanym przez American Jewish Committee oraz Forum Dialogu Między Narodami, przy wsparciu MSZ RP.
  • IV 2008, I 2009 – Gościnne wykłady na temat problematyki żydowskiej w literaturze polskiej w Instytucie Polskim i Muzeum Diaspory w Tel-Awiwie (Izrael).
  • udział w unijnych programach partnerskich Grundtvig (Lifelong Learning) pod auspicjami Instytutu Tolerancji: JETE – Jewish Education Traditions in Europe (2007); FIT – Fanaticism Indicator Test (2009); Human Rights Across Europe (2012-2013).
  • 31.07-15.08. 2016 – uczestnictwo w Summer Institute on Curriculum Development for the Interdisciplinary Study of Antisemitism, St. Antony’s College, Oxford organizowanym przez ISGAP (Institute for the Study of Global Antisemitism and Policy) z siedzibą w Nowym Jorku.
  • 06-6.07. 2018 – uczestnictwo w Summer Institute on the Holocaust and Jewish Civilization, Holocaust Educational Foundation of Northwestern University (HEF), USA.
  • 2016- 2019 – udział w projekcie: ICTHE International Comprehensive Tool for Holocaust Education ERASMUS+ koordynowanym przez The Swedish Committee Against Antisemitism (Svenska Kommittén Mot Antisemitism, SKMA) z siedzibą w Sztokholmie.
  • 06. 2018 – 3.07. 2019 – uczestnictwo w Summer Institute for Israel Studies, the Schusterman Center for Israel Studies, The Brandeis University, USA.

KONFERENCJE

  • XIV Światowy Kongres Studiów Żydowskich, Jerozolima, Izrael, 31 VII – 4 VIII 2005: The image of the Jews in the anti-Semitic popular novel in Poland at the beginning of 20th century.
  • VIII Congress of the European Association for Jewish Studies, Moskwa 23–27 VII 2006:Anti-Semitic discourse in Polish nationalistic weeklies between 1918-1939.
  • Between Coexistence and Divorce. 25 Years of Research on the History and Culture of Polish Jewry and Polish–Jewish Relations. Izrael, The Hebrew University of Jerusalem, 17–19 III 2009: „In Search of the Jew”. The Image of the Assimilated Jews in Polish Anti-Semitic Novels at the turn of the 19th and 20th Centuries.
  • XV World Congress of Jewish Studies, 2–6 VIII 2009, Izrael, The Hebrew University of Jerusalem: Romance as a Structure of the Polish Anti-semitic Novel before the World War II.
  • Judaism in the Mediterranean Context. IX Congress of the European Association for Jewish Studies. Ravenna, Italy, 25-29 VII 2010: The linguistic image of the Jew in the Polish anti-Semitic and conservative press at the turn of the 19th and 20th century.
  • Facing Secularization: The Modern Jewish Family between Tradition and Modernity Historical, Sociological and Cultural Aspects, Akko, Izrael, 8-10 I 2012: A Modernizing Jewish Family as a negative role-model in Polish popular novels at the turn of 19th and 20th century.
  • XVI World Congress of Jewish Studies, 28 VII-1 VIII 2013, Izrael, The Hebrew University of Jerusalem: Warsaw under Jewish Rule: The Futuristic Image of Warsaw in the Polish Antisemitic Novel of the Nineteenth and Twentieth Centuries.
  • Jewish and Non-Jewish Cultures in Contact: New Research Perspectives. The Xth Congress of the European Association for Jewish Studies, Paryż, 20-24 VII 2014: Somewhere means nowhere. The idea of Jewish emigration in Polish antisemitic press and popular novels at the turn of the 19th and the 20th centuries.
  • Right-Wing Politics and the Rise of Antisemitism In Europe 1935-1941, Institut für Zeitgeschite, Zentrum für Holocaust-Studien, 18-20 luty 2016 Monachium, Niemcy: Fear Or Fascination. Nazi Germany in „Prosto z mostu” (1935-1939) weekly.
  • XVII World Congress of Jewish Studies, 6 VIII -10 VIII 2017, Izrael, The Hebrew University of Jerusalem: The imagined world.The depiction of Jews in contemporary Polish crime stories.
  • Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich. VII Kongres Polskiego Towarzystwa Studiów Żydowskich, 26-28.09. 2018: Wielką jest semicka moc. Poetyckie strofy w “Roli”. Rekonesans.