Chcę po prostu pisać pozostając tak ufnym jak potrafię, nie próbując powiedzieć czegoś szlachetnego.
Abdulrazak Gurnah, laureat Literackiej Nagrody Nobla 2021.
Po ogłoszeniu zwycięzcy na Starym Mieście w Sztokholmie zapanowała cisza, ponieważ twórczość tego autora nie jest szeroko znana czytelnikom. Żadna z książek Gurnaha nie została również, jak dotąd, przetłumaczona na język polski.
Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedznie literatury skomentowała w programie "Światopodgląd" w Radiu TOK FM dr hab. Natalia Lemann z Katedry Teorii Literatury na Wydział Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego, badaczka i znawczyni literatury postkolonialnej:
"Od dłuższego czasu miałam nadzieję, że Nagroda Nobla w dziedzinie literatury zostanie przyznana właśnie pisarzowi „Czarnej Afryki”. Abdulrazak Gurnah nie jest pisarzem, który od razu przychodzi nam na myśl, ale jest to nagroda w pełni zasłużona. W tym roku na tzw. „giełdzie noblowskiej” pojawiał się Mia Couto - pisarz z Mozambiku, Ngugi wa Thiong'o - pisarz kenijski, czy Salman Rushdie, który jednak z uwagi na kwestie polityczne nie może liczyć na Nagrodę Nobla w najbliższym czasie. Ucieszyłam się z tego werdyktu, ponieważ jestem miłośniczką i badaczką literatury postkolonialnej. Uważam, że to co dzieje się w literaturze postkolonialnej, w tym przypadku afrykańskiej, migracyjnej, jest naprawdę bardzo istotnym głosem. Głosem dotyczącym nie tylko tego, co dzieje się w Afryce i w Wielkiej Brytanii, ale znakomitym i przerażającym komentarzem również do tego, co dzieje się w Polsce i za naszymi granicami."
W uzasadnieniu Komitetu Noblowskiego czytamy m.in.:
"Abdulrazak Gurnah - urodził się w 1948 roku i wychował się na wyspie Zanzibar na Oceanie Indyjskim, a przybył do Anglii jako uchodźca pod koniec lat sześćdziesiątych. Po pokojowym ustąpieniu brytyjskich rządów kolonialnych w grudniu 1963 r. Zanzibar przeszedł rewolucję, która pod reżimem prezydenta Abeida Karume doprowadziła do ucisku i prześladowań obywateli pochodzenia arabskiego; doszło do masakr. Gurnah należał do poszkodowanej grupy etnicznej, a po skończeniu szkoły został zmuszony do opuszczenia rodziny i ucieczki z kraju (...)
W jego pracy, dochodzenie do prawdy i awersja do uproszczeń są uderzające. To może sprawić, że autor staje się ponury i bezkompromisowy, lecz jednocześnie z wielkim współczuciem i nieugiętym zaangażowaniem śledzi losy jednostek. Jego powieści wychodzą z stereotypowych opisów i otwierają nasze spojrzenie na kulturowo zróżnicowaną Afrykę Wschodnią, nieznaną wielu w innych częściach świata. W literackim uniwersum Gurnah wszystko zmienia się - wspomnienia, nazwiska, tożsamości. Prawdopodobnie jest tak dlatego, że jego projekt nie może osiągnąć końca w żadnym definitywnym sensie. Nieustająca eksploracja prowadzona przez intelektualną pasję jest obecna we wszystkich jego książkach, równie widoczna teraz, w ′′ Afterlives”, jak gdy zaczął pisać jako 21-letni uchodźca."
Noblistka w dziedzinie literatury na Uniwersytecie Łódzkim
W marcu 2018 r. gościliśmy na Uniwerytecie Łódzkim Olgę Tokarczuk, laureatkę Literackiej Nagrody Nobla za rok 2018, z cyklem wykładów. Noblistka po raz pierwszy wygłosiła wówczas wykład, którego zapis stał się częścią najnowszej książki autorki p.t. "Czuły narrator":
Wszystkie wykłady Olgi Tokarczuk są ponadto dostępne w wersji audio na kanale Soundcloud - #UniLodz Podcasts
Materiał źrółowy: Radio TOK FM, Nobelprize.org
Redakcja: Centrum Promocji UŁ